Жақында оқып біткен кітабымнан, 'Tulga болам десеңіз' Мұхитдин Исаұлы
Текті тұлғаға тән қасиет:
1. Халықтың, елдің кемшілігін көрмеу
2. Ақыл айтуға құмартпау
3. Қасарыспау
4. Айтыс-тартысан аулақ болу
Біреудің кемшілігін айтқан адамнан рухы қашады. Рухы жоқтың белгісі - ондай адам теріс қуат көзін ашады. Тірі болса да жүрегі өлі болады. Жұрттың кемшілігін айтқан сайын жүрегіне пұт жиналады. Жұрттың кемшілігін жасырғанның жүрегіне құт жиналады. Жек көру оңай, сүю қиын. Жек көру - негативті, сүю - позитивті.
Адамның үйі, отбасы, шаңырағы жердегі жұмақ тәрізді болуы керек. Ері үйіне шаршап келгенде, қатыны зіркілдейтін болса, онда ол үй сол ердің тамұғы, тозағы болады.
Көп ажырсаудың негізгі себептері: менмендік пен тәкаппарлық. Оның белгісі: бір-біріне иілмеу, әркім өзінікін дұрыс көру және бір-бірінен кінә іздеп, сынағыш келуі, ашуланғыш, жеккөргіш келуі. Осының бәрі тәкаппарлық дертінен екенін бірі білсе, бірі біле бермейді. Себепті емес, салдарды сөз етеді. Яғни, арадағы ұрыс-керісті айта береді, сол ұрыс-керісті тудырған тәкаппарлықты айтатындар, сол рухани дертті емдейін дейтін адамдар аз.
Тәкаппарлық барша жамандықтың шағатын көзі. Тәкаппарлықтан қызғаныш туады, көре алмастық, кекшілдік, ашушаңдық, мақтаншақтық, ызақорлық туады. Сыншыл, міншіл, ешкімді місе тұтпас болады. Және осы тәкаппарлықтан қалай арылуға болатыны жайлы кітаптан оқып біле аласыз.
Менің бала күнімде ауылда ата-әжелер көп еді. Амандасқан соң: "Әй, кімнің құлысыңнан" бастап, ру мен кімнің баласысыңға дейін сұрап, сосын ақ батасын беретін. "Жақсы әулеттің баласы екенсің, соған лайық бол!" деп ынталандырушы еді.
Науқас адам өзіне сенімі үзіле бастайды. "Шамасы осы аурудан жазылмасам керек", -дейді. Ми осыны бұйрық ретінде қабылдап, ауруын асқындыра бастайды. Бір күні ол осылай жатқанда оған бір досы көңіл сұрап келіп: "Халің қалай досым?",-дейді. Әрине, науқас өзін іштей жаман санап тұрса да, "тәуірмін",-дейді. Досы: "Е, бәсе, кеше қатты ауырып қапты дегенге жетіп келсем тәуір болған екенсің ғой, жүзің де жақсы",-дейді. Досы кеткенде науқас іштей: "Расында, мені жақсы жеп кетті ме?",-деп екі ұдай күй кешіп тұрғанда, нағашысы келе қалады: " Жиен, сырқаттанып қалыпты деген соң келіп едім, қалайсың?" - деп хәлін сұрап, әзіл айта бастайды. Нағашысы кетерде: "Тезірек айығып кет, мына нағашың жақында алпысқа толады, сонда саған арнайы сөз бергелі отырмын",-дейді. Нағашысы кеткенде науқас: "Мен ауруымнан жазылмаймын деп жатсам мыналар не деп кетті?" деп, "расында жазылсам керек" деп сенімі күшейе бастайды. Осы кезде ми да, оның жақсы жағына қарай әркетке көшеді.
Ауырып жатқан адамның хәлін көруге барып, амандасқан соң: "жүзіңізге қарасам сауығып кеткен адамға ұқсайды, ет жеп, ыстық сорпа ішкен адамдай жүзіңіз балбырап тұр", деп айтылған сөздер оның сауығып кетуіне әбден септігін тигізуі мүмкін.